ὑπέρ

ὑπέρ [ῠ], [dialect] Ep. also [full] ὑπείρ, used by Hom. (metri gr.) only in the phrase ὑπεὶρ ἅλα (v. ὑπείρ); Arc. [full] ὁπέρ (q. v.): in [dialect] Aeol. replaced by περί (v.

A

περί A.

V): Prep. governing gen. and acc., in Arc. also dat. (Cf. Skt. upaári 'above', Goth. ufar, OE. ofer 'over':—from it are formed the [comp] Comp.and [comp] Sup. ὑπέρτερος, -τατος, also Adv. ὕπερθεν, and Nouns ὑπέρα, ὕπερος.)

A WITH GENIT.,

I of Place, over;

1 in a state of rest, over, above, freq. in Hom.,

βάλε . . στέρνον ὑ. μαζοῖο Il.4.528

; χιτωνίσκους ἐνεδεδύκεσαν ὑ. γονάτων not reaching to the knees, X.An.5.4.13;

ἕστηκε . . ὅσον τ' ὄργυι' ὑ. αἴης Il.23.327

;

εἴθ' ὑ. γῆς, εἴτ' ἐπὶ γῆς, εἴθ' ὑπὸ γῆς Thphr.Ign.1

; στῆ δ' ἄρ' ὑ. κεφαλῆς stood over his head as he lay asleep, Il.2.20, Od.4.803, al.;

πασάων ὕ. ἥ γε κάρη ἔχει 6.107

;

ὑ. πόλιος, ὅθι Ἕρμαιος λόφος ἐστίν, ἦα 16.471

; ὑ. κεφαλῆς οἱ ἐγίνετο διεξελαύνοντι over head, i. e. over the gateway, Hdt.1.187;

ὑ. τῆς ὀροφῆς IG12.373.246

; ὑ. τοῦ ἀγάλματος ib.264;

ὄρος τὸ ὑ. Τεγέης Hdt.6.105

; τὰ ὑ. κεφαλῆς the higher ground, X.Ages.2.20; Ἰονίας ὑ. ἁλὸς οἰκέων on the Ionian sea, i.e. on its shores, Pi.N.7.65;

λιμὴν καὶ πόλις ὑ. αὐτοῦ κεῖται Th.1.46

, cf. 6.4, D.C.40.14: of relative geographical position, above, farther inland,

οἰκέοντες ὑ. Ἁλικαρνησσοῦ μεσόγαιαν Hdt.1.175

;

ἐξ Αἰθιοπίας τῆς ὑ. Αἰγύπτου Th.2.48

;

τοῖς ὑ. Χερρονήσου Θρᾳξίν X.An.2.6.2

;

ὑ. Μασσαλίας Plb.2.14.8

, cf. 5.73.3, al.: in Hellenistic Gr. the acc. is commoner in this sense, v. infr. B. I.

b of ships at sea, off a place, Th.1.112, 8.95;

ναυμαχίην τὴν ὑ. Μιλήτου γενομένην Hdt.6.25

; ὑ. τούτου (sc. Φαλήρου) ἀνακωχεύσαντες τὰς νέας ib.116.

2 in a state of motion, over, across,

κῦμα νηὸς ὑ. τοίχων καταβήσεται Il.15.382

;

τὸν δ' ὑ. οὐδοῦ βάντα προσηύδα Od.17.575

;

πηδῶντος . . τάφρων ὕ. S.Aj.1279

;

ὑ. θαλάσσης καὶ χθονὸς ποτωμένοις A.Ag.576

; ἐκκυβιστᾶν ὑ. [τῶν ξιφῶν] X.Smp.2.11.

3 over, beyond,

ἐν Κρήτῃ εὐρείῃ τηλοῦ ὑ. πόντου Od.13.257

.

II metaph., in defence of, on behalf of,

τεῖχος ἐτειχίσσαντο νεῶν ὕ. Il.7.449

;

ἑκατόμβην ῥέξαι ὑ. Δαναῶν 1.444

: generally, for the prosperity or safety of,

τὰ ἱερὰ ὑ. τῆς Εὐβοίας θῦσαι IG12.39.65

, cf. 45.5;

ἱερὰ θυόμενα ὑ. τῆς πόλεως X.Mem.2.2.13

;

ἐπιτελεῖν τὰς θυσίας ὑ. τε ὑμῶν καὶ τῶν τέκνων UPZ14.27

(ii B.C.); in dedications (always with reference to living persons),

Σμικύθη μ' ἀνέθηκεν . . εὐξαμένη . . ὑ. παίδων καὶ ἑαυτῆς IG12.524

, cf. 22.4403, 42(1).569 (Epid.);

Ἀρτέμιδι Σωτείρᾳ ὑ. βασιλέως Πτολεμαίου Ἐπικράτης Ἀθηναῖος OGI18

(Egypt, iii B. C.), cf. 365 (Amasia, ii B. C.), al.; ὑ. τῆς εἰς αἰῶνα διαμονῆς Ἀντωνείνου Καίσαρος ib.702.3 (Egypt, ii A.D.); ὑ. τῆς τύχης . . Ἀντωνείνου Σεβαστοῦ Εὐσεβοῦς ib.703.2 (Ptolemais, ii A.D.); ὑ. σωτηρίας τοῦ κυρίου ἡμῶν . . Ἀντωνείνου ib.706 (Egypt, ii/iii A. D.);

εὑδόντων ὕ. φρούρημα A.Eu.705

; ὑ. τινὸς κινδυνεύειν, μάχεσθαι, βοηθεῖν, Th.2.20, Pl.Lg.642c, X.An.3.5.6;

ἧς ἔθνῃσχ' ὕ. S.Tr.708

;

ὑ. γῆς τῆς Ἀθηναίων ναυμαχέειν Hdt.8.70

;

ὑ. τῆς Ἑλλάδος ἀμῦναι Pl.Lg.692d

; ἀμυνῶ ὑ. ἱερῶν καὶ ὁσίων Jusj. ap. Poll.8.105;

νῦν ὑ. πάντων ἀγών A.Pers. 405

;

ὑ. δόξης τελευτήσαντες D.23.210

, cf. Isoc.6.93; πάνθ' ὑ. ὑμῶν φανήσεται πράξας Χαβρίας, καὶ τὴν τελευτὴν αὐτὴν τοῦ βίου πεποιημένος οὐχ ὑ. ἄλλου τινός in your interests, D.20.80, cf. 83;

ὑ. τῆς Ἀσίας στρατηγήσας Isoc.4.154

; of things sought,

ὑ. τοῦ νεκροῦ ὠθισμὸς ἐγένετο πολύς Hdt.7.225

; ἀφίκετο ὑ. γενεᾶς, ὑ. φωνᾶς, ὑ. τοῦ θησαυροῦ, IG42 (1).121.10,42, 123.11 (Epid., iv B.C.);

γίνωσκέ με πεπορεῦσθαι εἰς Ἡρακλέους πόλιν ὑ. τῆς οἰκίας UPZ68.3

(ii B. C.); sts. even of the thing to be averted, ἱκέσιον λόχον δουλοσύνας ὕ. about slavery, A.Th.111 (lyr.), cf. Aeschin.3.10.

2 for, instead of, in the name of, ὑ. ἑαυτοῦ τι προϊδεῖν on his own behalf, Th.1.141;

ὑ. τινὸς ἀποκρίνεσθαι Pl.R.590a

;

προλέγειν X.An.7.7.3

;

ἐπεὶ οὖν σὺ σιωπᾷς, ἐγὼ λέξω καὶ ὑ. σοῦ καὶ ὑ. ἡμῶν Id.Cyr.3.3.14

, cf. S.El.554; ὑ. Ζήνωνος πράσσων as Zeno's representative, PSI4.389.8 (iii B. C.);

ἔγραψεν ὑ. αὐτῶν διὰ τὸ φάσκειν αὐτοὺς μὴ εἰδέναι γράμματα PGrenf.2.17.9

(ii B. C.); θεάσασθε ὃν τρόπον ὑμεῖς ἐστρατηγηκότες πάντ' ἔσεσθ' ὑ. Φιλίππου as though by commission from P., D.3.6; so in other dialects c. acc., v. infr. B. v.

3 in adjurations, with verbs of entreaty, entreat one as representative of another, τῶν ὕ. ἐνθάδ' ἐγὼ γουνάζομαι οὐ παρεόντων, i. e. I entreat you as they would if they were here, Il.15.665, cf. 660; then more metaph., by, λίσσομ' ὑ. ψυχῆς (as you value your life)

καὶ γούνων σῶν τε τοκήων 22.338

, cf. 24.466;

λίσσομ' ὑ. θυέων καὶ δαίμονος . . σῆς τ' αὐτοῦ κεφαλῆς καὶ ἑταίρων Od.15.261

;

λίσσου' ὑ. μακάρων σέο τ' αὐτῆς ἠδὲ τοκήων A.R.3.701

; ὑ. ξενίου λίσσεται ὔμμε Διός in the name of Zeus, AP7.499.2 (Theaet.); so [dialect] Aeol. περ (v.

περί A.

V).

4 of the cause or motive, for, because of, by reason of,

ἀλγέων ὕ. E.Supp.1125

(lyr.);

ὑ. παθέων Id.Hipp.159

(lyr.);

ἔριδος ὕ. Id.Andr.490

(lyr.); of punishment or reward, for, on account of,

τοῖσιν ἄγουσιν κλαύμαθ' ὑπάρξει βραδυτῆτος ὕ. S.Ant.932

(anap.), cf. Isoc.11.39, Lys.3.43, 4.20, 13.41,42, X.An.1.3.4; ἀτῆθθαι ὑ. τῶ πατρὸς τὰ πατρώϊα the father's property shall pay the fine for the father, Leg.Gort.11.42;

ἀποτεισάτω ὁ δεσπότης ὑ. τοῦ δούλου PHal. 1.198

(iii B. C.); τοῦτον (viz. a runaway slave)

ὃς ἂν ἀναγάγῃ, λήψεται ὅσα καὶ ὑ. τοῦ προγεγραμμένου UPZ121.24

(ii B. C.);

τὸ κατεσκευασμένον ὑ. τῆς ἡμετέρας σωτηρίας Ἰσιδεῖον

as a thank-offering for . . ,

Sammelb.3926.12

(i B. C.);

ὑ. ὧν ἐτιμήσαμεν αὐτοὺς ταῖς μεγίσταις τιμαῖς Isoc.9.57

;

ἀποδοῦναι χάριν ὑ. ὧν . . ἅπαντας ἀνθρώπους εὐεργέτησεν Id.4.56

; of payment,

ἡμιωβέλιον ὑ. ἑκάστου IG12.140.2

; μέτρησον Ποσειδωνίῳ ὑ. Ἡρακλείδου on account of H., i.e. debiting H.'s account, PFay.16 (i B. C.); μετρήσω ὑ. σοῦ εἰς τὸ δημόσιον for the credit of your account, PAmh.2.88.22 (ii A. D.);

ὑ. λαογραφίας Ostr.Bodl. iii 80

(i A. D.);

ὑ. λόγου ἀννώνης Ostr.1479

(iii A. D.);

ὑ. ὧν ἔμαθεν καταβαλεῖν μισθόν Jul.Or.3.126a

, cf. Ael.NA3.39.

5 ὑ. τοῦ μή c. inf., for the purpose of preventing or avoiding,

ὑ. τοῦ μηδένα . . βιαίῳ θανάτῳ ἀποθνῄσκειν X.Hier.4.3

;

ὑ. τοῦ μὴ ποιεῖν τὸ προσταττόμενον Isoc.7.64

, cf. 12.80;

τὴν πόλιν ἐκλιπεῖν ὑπέμειναν . . ὑ. τοῦ μὴ τὸ κελευόμενον ποιῆσαι D.18.204

: also without μή, for the sake of, ὑ. τοῦτοῖς ἄλλοις ἐπιτάττειν ἐθέλειν ἀποθνῄσκειν to be ready to die for the sake of . . , Isoc.6.94;

μὴ τοσαύτην ποιεῖσθαι σπουδὴν ὑ. τοῦ βλάψαι τοὺς πολεμίους ἡλίκην ὑ. τοῦ μηδὲν αὐτοὺς παθεῖν δεινόν Plb.3.94.9

, cf. 5.32.1, 5.86.8: this constr. is found also in signf. A. 111.

III concerning,

ὑ. σέθεν αῐσχε' ἀκούω Il.6.524

;

κᾶρυξ ἀνέειπέ νιν ἀγγέλλων Ἱέρωνος ὑ. καλλινίκου ἅρμασι Pi.P.1.32

;

Σκύθαι μὲν ὧδε ὑ. σφέων τε αὐτῶν καὶ τῆς χώρης τῆς κατύπερθε λέγουσι Hdt.4.8

; τὰ λεγόμενα ὑ. ἑκάστων v.l. in Id.2.123;

τοὺς ὑ. τοῦ αἰῶνος φόβους Epicur.Sent.20

; διαλεχθῆναι, ἀγορεύειν ὑ. τινός, Pl.Ap.39e, Lg.776e; περὶ μὲν οὖν τούτων τοσαῦτά μοι εἰρήσθω, ὑ. ὧν δέ μοι προσήκει λέγειν . . Lys.24.4, cf. 21, 16.20;

ὑ. οὗ . . ὁμολογῶ . . διαφέρεσθαι τούτοις D.18.31

; βουλευομένων ὑ. τοῦ ποίαν τινὰ [εἰρήνην ποιητέον] Id.19.94;

ἔγραψάς μοι ὑ. τῶν καμίνων PCair.Zen. 273.2

(iii B. C.);

ἐνεκάλουν ὑ. σύκων PSI6.554.24

(iii B. C.);

ἐπεδώκαμέν σοι ὑπόμνημα ὑ. τοῦ μὴ εἰληφέναι τὴν . . ὄλυραν UPZ46.4

(ii B. C.);

συλλαλήσαντες ὑ. τοῦ τὴν πόλιν ἐνδοῦναι τοῖς Ῥωμαίοις Plb.1.43.1

; θροῦς ὑ. τοῦ τὸν Λυκοῦργον ἐκπέμπειν talk of sending L., Id.5.18.5, cf. 6; γνώμην ὑ. τῆς κοινῆς [δόξης] Isoc.6.93;

ὑ. τῶν τούτου λῃτουργιῶν . . ὡδὶ γιγνώσκω D.21.152

;

ἐκ τῶν ἐμφανῶν ὑ. τῶν ἀφανῶν πιστεύειν Jul.Or. 4.138b

; with vbs. expressing emotion,

ποίας . . γυναικὸς ἐκφοβεῖσθ' ὕ.; S.OT989

;

εἰ τὰ παρὰ σοὶ καλῶς ἔχει, θάρρει ὑ. ἐκείνων X.Cyr.7.1.17

;

οὐδεὶς ὑ. μου δαιμόνων μηνίεται κατασφαγείσης A.Eu.101

(approaching sense 11.1).

B WITH ACCUS.,

I of Place in reference to motion, over, beyond, freq. in Hom., e.g.

ὑ. ὦμον ἤλυθ' ἀκωκή Il.5.16

, cf. 851;

ἀλάλησθε . . ὑπεἰρ ἅλα Od.3.73

, cf. 7.135, al., A.Eu.250, S.Ant.1145 (lyr.);

ὑ. τὸν δρύφακτον ὑπερτιθέμενοι Plb.1.22.10

: without such reference,

ὑ. Ἡρακλείας στήλας ἔξω κατοικοῦσι Pl.Criti.108e

, cf. Jul.Or.1.6d;

τὰς κεφαλὰς ὑ. τὸ ὑγρὸν ὑπερίσχον Plb.3.84.9

;

τῶν ὑ. τὸ Σαρδῷον πέλαγος τόπων Id.2.14.6

;

ὑ. Μασσαλίαν Id.2.16.1

;

λόφον κείμενον ὑ. τὴν ὁδόν Id.2.27.5

, cf. 3.47.2, al.;

τῶν συριῶν ὑ. τὴν σκηνὴν οὐσῶν PHib. 1.38.7

(iii B. C.);

οὐλὴ . . ὑ. ὀφρὺν δεξιάν PCair.Zen.76.13

(iii B. C.);

τὸ ὑ. τὸν ἔσχατον . . σπόνδυλον Sor.1.102

;

ὑ. τὸν οὐρανόν Jul.Or. 4.135a

.

II of Measure, above, exceeding, beyond,

ὑ. τὸν ἀλαθῆ λόγον Pi.O.1.28

;

ὑ. τὸ βέλτιστον A.Ag.378

(lyr.);

ὑ. ἐλπίδα S.Ant.366

(lyr.);

ὑ. δύναμιν Th.6.16

;

μεγέθει ὑ. τοὺς ἐν τῇ νηΐ Pl.R. 488b

;

ὑ. ἄνθρωπον εἶναι Id.Lg.839d

, Luc.Vit.Auct.2; ὑ. ἡμᾶς beyond our powers, Pl.Prm.128b;

ὑ. τὴν ἀξίαν E.HF146

;

ὑ. τὴν οὐσίαν Pl. R.372b

; ὑ. τὸ ὕδωρ (cf.

ὕδωρ 1.4

) Luc.Pr.Im.29.

b after [comp] Comp., than, δυνατώτεροι ὑ. . . LXX Jd.18.26: so after Posit., τοῖς ἀγαθοῖς ὑ. αὐτόν better than he, ib.3 Ki.2.32.

2 of transgression, in violation of, ὑ. αἶσαν, opp. κατ' αἶσαν, Il.3.59, al.;

ὑ. Διὸς αἶσαν 17.321

;

ὑ. μοῖραν 20.336

; ὑ. μόρον (or ὑπέρμορον) ib.30;

ὑ. θεόν 17.327

;

ὑ. ὅρκια 3.299

, al.

III of Number, above, upwards of, τὰ ὑ. δέκα μνᾶς [ξυμβόλαια] IG12.41.23, cf. 22.48, al.;

ὑ. τεσσεράκοντα ἄνδρας Hdt.5.64

; ὑ. τετταράκοντα (sc. ἔτη) X.HG5.4.13;

ὑ. τὰ στρατεύσιμα ἔτη γεγονόσι Id.Cyr.1.2.4

; ὑ. ἥμισυ more than half, ib.3.3.47.

IV of Time, beyond, i.e. before, earlier than,

ὁ ὑ. τὰ Μηδικὰ πόλεμος Th.1.41

;

ὑ. τὴν φθοράν Pl.Ti.23c

.

V in some dialects, in sense A. 11.1,2, on behalf of,

ὑ. τὰν πόλιν SIG437

(Delph., iii B. C.), al., cf. IG42(1).109iv113 (Epid., iii B. C.), 5(2).438-40,442 (Megalop., ii B. C.), 42(1).380,665 (Epid., i A. D.), IPE4.71.10 (Cherson., ii A. D.); in sense A. 111, concerning,

ἐπικράνθη μοι ὑ. ὑμᾶς LXX Ru.1.13

.

C WITH DAT., only Arc., μαχόμενοι ὑ. τᾷ τᾶς πόλιος ἐλευθερίᾳ fighting for . . , IG5(2).16 (Tegea, iii B. C.).

D POSITION: ὑπέρ may follow its Subst., but then by anastrophe becomes ὕπερ, Il.5.339, Od.19.450, al., S.OT1444, etc.

E AS ADV., over-much, above measure,

ὑπὲρ μὲν ἄγαν E.Med. 627

(lyr.); also written ὑπεράγαν, Str.3.2.9, Ael.NA3.38, etc.; cf. ὑπέρφευ: as a predicate, διάκονοι Χριστοῦ εἰσι; ὑπὲρ ἐγώ I am more [than they], 2 Ep.Cor.11.23.

F IN COMPOS. ὑπέρ signifies over, above, in all relations, e. g.,

1 of Place, over, beyond, as in ὑπεράνω, ὑπέργειος, ὑπερβαίνω, ὑπερπόντιος.

2 of doing a thing for or in defence of, as in ὑπερμαχέω, ὑπερασπίζω, ὑπεραλγέω.

3 above measure, as in ὑπερήφανος, ὑπερφίαλος.